![]() |
Cô giáo Mai Thị Kim Tuyến tham gia khóa học giả định không gian vũ trụ tại Trung tâm Vũ trụ & Tên lửa Hoa Kỳ. (Ảnh: HESA) |
Honeywell Educators at Space Academy (HESA) là một chương trình học bổng được thiết kế nhằm giúp các giáo viên trung học giảng dạy hiệu quả hơn ở các môn khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM).
Năm nay có 200 giáo viên tới từ 25 quốc gia trên thế giới tham gia khóa học này và cũng là năm Việt Nam có số học viên nhiều nhất từ trước tới nay. Được biết các năm trước Việt Nam chỉ có một đại diện duy nhất mỗi năm.
![]() |
6 đại diện của Việt Nam tham dự HESA năm 2016. (Ảnh: HESA) |
Kim Tuyến chia sẻ, em biết đến học bổng này qua một chị là đại diện cho Việt Nam năm 2015. Sau đó, em bắt đầu tìm kiếm thông tin về HESA qua các tài liệu, bài viết và những người đi trước.
“Ban đầu em cũng không nghĩ là mình sẽ được tham gia, nhưng đây cũng là một cơ hội để thử sức. Biết đâu mình lại được và cuối cùng thì em trúng tuyển thật” – Tuyến chia sẻ.
Gây ấn tượng bằng nụ cười
Khóa học kéo dài 5 ngày ở Trung tâm Vũ trụ & Tên lửa Hoa Kỳ, thành phố Huntsville, bang Alabama. Tại đây, các giáo viên có 45 giờ tham gia vào các hoạt động diễn ra trong lớp học, phòng thí nghiệm, tập trung chủ yếu vào khoa học và thăm dò không gian.
![]() |
Kim Tuyến trong hoạt động di chuyển bằng tấm ván. Ảnh: HESA |
“Về chuyên môn, nội dung khóa học không liên quan nhiều đến môn Sinh học mà em đang dạy. Nhưng quan trọng hơn là em có cơ hội được giao lưu, học hỏi kinh nghiệm, phương pháp giảng dạy với đồng nghiệp ở các nước. Ngoài ra, sau khóa học, em cũng học được nhiều kỹ năng: kinh nghiệm tổ chức, cách hoạt động nhóm, tạo không khí cho người học để hoạt động nhóm hiệu quả hơn. Những kỹ năng đó còn quan trọng hơn nhiều cho công việc giảng dạy sau này của em” – cô giáo trẻ khẳng định.
Ở hoạt động khó nhất và cũng là nhiệm vụ quan trọng nhất trong 5 ngày là nhiệm vụ vũ trụ giả định, có 14 người trong một đội được phân vào các vị trí khác nhau như Trạm ISS, Trạm sửa chữa, Trạm mặt đất. Tuyến được phân công ở Trạm mặt đất, nhiệm vụ là ngồi quan sát camera, hỗ trợ các bạn trên Trạm sửa chữa.
Ngoài ra, còn có các hoạt động khác như di chuyển từ điểm này tới điểm kia bằng 2 tấm ván, hoạt động dưới nước, bắn tên lửa mô phỏng…
Kim Tuyến hào hứng khoe, ở hoạt động bắn tên lửa, các học viên được phép tự trang trí tên lửa bằng sơn xịt và em đã chọn sơn 2 màu vàng và đỏ đại diện cho màu cờ đỏ sao vàng của Việt Nam.
![]() Tên lửa sơn màu vàng, đỏ tượng trưng cho lá cờ Việt Nam của Kim Tuyến bay rất cao. (Ảnh: HESA) ![]() Hào hứng khi thấy tên lửa của mình bay thành công. Ảnh: HESA |
Khi được hỏi về huy chương “Right Stuff” dành cho học viên xuất sắc nhất, dũng cảm nhất mà Kim Tuyến giành được trong khóa học này, cô giáo 9x rụt rè cho rằng “có lẽ em cũng có chút nỗ lực, một chút dũng cảm, may mắn và đặc biệt là hay làm mọi người cười”.
![]() |
Cô giáo Kim Tuyến thể hiện niềm vui khi được nhận giải "Right Stuff" dành cho học viên xuất sắc nhất. (Ảnh: HESA) |
“Trong phần hoạt động dưới nước, lúc đầu em đắn đo không biết có nên tham gia hoạt động này hay không vì em không biết bơi. Nước thì không sâu lắm nhưng với chiều cao 1m50 của em thì nếu không có áo phao sẽ không duy trì được. Nhưng cuối cùng em cũng quyết định tham gia và khi lên đến nơi vẫn cười rất tươi, làm mọi người cũng cười theo. Có lẽ cũng nhờ em hay cười mà các cô, các bác đều rất quý em”.
“Hay trong hoạt động thiết kế hộp bảo vệ quả trứng để thả xuống nước, bình thường thì mọi người thả luôn, nhưng em nghĩ không biết hướng gió như thế nào, nên em lấy giấy vụn trong túi ra ném xuống nước để kiểm tra. Mọi người rất bất ngờ về hành động đó của em. Ai cũng cười và em cũng thấy vui”.
![]() |
Dù không biết bơi nhưng Kim Tuyến vẫn quyết định tham gia hoạt động dưới nước. Ảnh: HESA |
Người Mỹ làm việc hiệu quả và tính tập thể cao
Điều khiến cô giáo trẻ ấn tượng trong khóa học này là cách làm việc của người Mỹ - rất chu đáo, có thứ tự và vô cùng hiệu quả. “Một ngày hoạt động của bọn em bắt đầu từ 7 giờ sáng cho tới 6 giờ tối. Các hoạt động diễn ra liên tục và rất khít thời gian.... Trong tất cả các email gửi cho học viên đều có lời dặn dò ‘nếu có thắc mắc gì thì hỏi chúng tôi’ và họ trả lời email rất nhanh. Khi sang tới Mỹ thì bọn em được đưa đón rất chu đáo, không hiểu gì thì được giải thích rất chi tiết” - cô giáo trẻ tuổi nhất trong số các học viên chia sẻ.
![]() |
Kim Tuyến (hàng trên thứ 2 từ trái sang) và các học viên quốc tế. (Ảnh: HESA) |
“Khi em nhìn thấy bộ máy mô phỏng ở Trung tâm Vũ trụ & Tên lửa Hoa Kỳ làm rất quy mô và hoành tráng, em nghĩ ngay tới sự đoàn kết, tinh thần làm việc nhóm của người Mỹ. Đó là thành quả của một tập thể. Và em nghĩ rằng,người Việt Nam chúng ta cũng phải đoàn kết lại để làm được những thứ như thế. Không hẳn là để chế tên lửa hay những thứ to tát tương tự, mà có thể là những sản phẩm trong ngành nông nghiệp, công nghiệp hay trong cuộc sống hằng ngày.Em nghĩ rằng vấn đề hợp tác với nhau rất quan trọng”.
Đây cũng là kỹ năng mà cô giáo Kim Tuyến muốn những học trò của mình có được. Tuyến hi vọng khi bước vào năm học mới sẽ giới thiệu được những kiến thức đã được học tới học sinh của mình. “Sau khóa học, em càng thấy tầm quan trọng của việc làm thí nghiệm, ứng dụng kiến thức vào cuộc sống trong các môn khoa học. Khi được học từ thực tiễn, các em sẽ tiếp thu kiến thức tốt hơn và nhớ lâu hơn”.
Mới đứng lớp được 2 năm, cô giáo trẻ cho rằng còn rất nhiều kiến thức và kỹ năng cần phải học hỏi. Khi được đề nghị chia sẻ về “cô giáo Tuyến ở trường”, cô giáo 9x cười hiền: “Tính em hay cười, các cô ở trường chắc cũng thấy em thân thiện nên đặt biệt danh là ‘Tuyến tươi tỉnh’, còn câu đầu tiên mà các học trò thường thốt lên khi thấy cô giáo là ‘Sao cô thấp thế!’”.
Úc có lịch sử chống lại các công ty công nghệ lớn điều hành các trang mạng xã hội. Năm 2021, nước này đã yêu cầu Facebook và Google phải trả tiền cho nội dung tin tức.
Gần đây hơn, chính Canberra đã đưa X của Elon Musk ra tòa vì không xóa video về vụ tấn công khủng bố ở Sydney.
Các nhà lập pháp cũng đang cân nhắc xây dựng luật mới để buộc các trang mạng xã hội phải trấn áp thông tin sai lệch trên nền tảng của họ.
Đại diện Meta cho hay, họ tôn trọng "bất kỳ giới hạn độ tuổi nào mà chính phủ muốn đưa ra đối với việc sử dụng mạng xã hội", song nêu quan ngại do chưa có những thảo luận sâu hơn về cách thức bảo vệ thanh thiếu niên.
Như vậy, Úc đã trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trên thế giới luật hóa độ tuổi tham gia mạng xã hội. Từ trước đến nay, các quy định liên quan đến độ tuổi đều do bản thân mạng xã hội đưa ra.
Trong quá trình xây dựng luật, Quốc hội Úc đã nghe một số ý kiến về việc mạng xã hội tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của thiếu niên.
Tuy nhiên, cuộc điều tra trên cũng tiếp nhận nhiều lo ngại rằng việc giới hạn cứng độ tuổi tham gia mạng xã hội sẽ chỉ làm hại trẻ. Lệnh cấm trên sẽ khuyến khích trẻ vị thành niên giấu giếm các hành vi trên không gian mạng.
Hồi tháng 6, Văn phòng Ủy viên eSafety - cơ quan quản lý Internet của Úc - đã cảnh báo "những cách tiếp cận dựa trên việc cấm đoán có thể khiến người trẻ không tiếp cận được với những sự hỗ trợ quan trọng" và đẩy họ vào "các dịch vụ phi chính thống ít được quản lý".
Liên minh châu Âu từng định ban hành luật tương tự nhưng phải bỏ cuộc do lo ngại về việc quy định trên có thể làm giảm quyền sử dụng mạng của trẻ vị thành niên.
Úc là một trong những nước sử dụng mạng Internet nhiều nhất trên thế giới, với khoảng 80% dân số dùng mạng xã hội. Nghiên cứu hồi năm 2023 của Đại học Sydney cũng cho thấy có đến 75% trẻ em Úc từ 12 đến 17 tuổi có dùng YouTube hoặc Instagram.
(Theo Bloomberg, SBS)
Về sinh hóa học, selen có tác dụng bảo vệ tế bào chống lại hiện tượng oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa. Selen tham gia vận chuyển ion qua màng tế bào, hỗ trợ tổng hợp collagen, protein của hồng cầu và gan, tổng hợp ADN, RNA…
Cây xấu hổ chứa nhiều thành phần hóa học như chất alkaloid - một axit amin có nguồn gốc tự nhiên, được sử dụng để giảm đau, gây tê.
Các nhà nghiên cứu ghi nhận cây xấu hổ còn nhiều hoạt chất tốt cho sức khỏe như flavonoid, crocetin, minocin, axit amin, các loại axit hữu cơ. Crocetin là chất quý hiếm, vào đường ruột chuyển hóa thành crocin có tác dụng kích hoạt yếu tố tăng trưởng EGR1, tốt cho người cận thị, phục hồi bong võng mạc.
Theo Đông y, cây xấu hổ có vị ngọt, đắng nhẹ, tính hàn và chủ yếu quy vào kinh phế, giúp an thần, giảm đau, tiêu viêm, kháng khuẩn, tiêu tích, lợi tiểu. Ngoài ra, cây xấu hổ có tác dụng ổn định huyết áp, hạ nhiệt, trị sốt rét, chữa hen suyễn, điều kinh…
Các phần được sử dụng làm dược liệu gồm rễ, cành lá và được thu hoạch quanh năm. Theo kinh nghiệm dân gian, cây xấu hổ hái vào mùa ra hoa sẽ cho nhiều giá trị dược chất hơn. Tác dụng của cây xấu hổ tươi hay khô không có nhiều khác biệt. Sau khi hái về, người dùng có thể phơi khô để sử dụng trong thời gian dài.
Người ta dùng hạt cây xấu hổ gọi là trinh nữ tử bổ can thận, mạnh gân xương, sáng mắt; trị các bệnh như đau thắt lưng, đau khớp. Cây cũng được dùng để giảm đau cho người bị zona thần kinh, trị suy giảm miễn dịch.
Người bị suy nhược, cơ thể có tính hàn, phụ nữ mang thai, trong thời kỳ cho con bú, trẻ em cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng cây xấu hổ.